Upotreba ultrazvuka povećava preciznost pregleda, posebno kada je reč o dojkama guste žlezdane građe. Ultrazvuk i mamografija se kao metode međusobno dopunjuju, a ukoliko se uz njih uradi i klinički (palpatorni) pregled, povećava se mogućnost detekcije malignih tumora za 7-14%. Utrazvuk i kao samostalna metoda može identifikovati karcinom dojke u ranom stadijumu bez širenja u regionalne limfne žlezde.
U Ginekologiji Tiršova možete zakazati svoj termin za ultrazvučni pregled dojki, za koji je preporuka da se radi jednom godišnje.
Kako izgleda ultrazvuk dojki?
Potrebno je oko dvadeset minuta za obavljanje pregleda, s tim što se to vreme povećava ako se uz ultrazvuk radi i biopsija. Pacijentkinja je u ležećem položaju, a ginekolog specijalista uz pomoć specijalnog gela i ultrazvučne sonde dobija sliku tkiva unutar dojki i pazušne regije – na ekranu.
Zašto je ultrazvuk dojki važan?
Pored toga što je ultrazvuk dojki prva dijagnostička metoda kod mlađih žena, kao i dopunska dijagnostička metoda mamografiji, od važnosti je za procenu okolnih, pre svega pazušnih, ali i drugih limfnih žlezda.
Ovaj pregled je potrebno uraditi nakon operacije dojki, radi praćenja razvoja oporavka, kao i u slučaju pojave sekrecije iz dojke i kod dojki sa implantom. Ako dođe do mehaničke povrede dojke ili zapaljenske promene, ultrazvučni pregled je takođe neophodan.
Biopsije, odnosno uzimanje uzorka tkiva na analizu, rade se pod kontrolom ultrazvuka.
Zašto je potrebno uraditi i ultrazvuk dojki, pored mamografije i kliničkog pregleda?
Mamografija se koristi za izdvajanje rizične grupe koja može imati rak dojke, i to od 40 godine života na svake 2 godine kod žena koje nemaju nikakve simptome. Kod mlađih žena koje imaju simptome (kada postoji određena promena na dojci), ultrazvuk je prva metoda.
Moguća su tri osnovna ultrazvučna nalaza koja usmeravaju dalji postupak. Prvo – prosta cista, drugo – tumor benignih osobina (zahteva praćenje ultrazvučnim pregledima u kraćem vremenskom intervalu) i treće – maligni proces koji zahteva mamografiju i biopsiju.
Kod simptomatskih dojka u trudnoći – ultrazvuk je prva vizualizaciona metoda zbog povećane gustine žlezdanog tkiva čime se smanjuje preciznost mamografije, a osim toga izbegava se i zračenje koje je kontraindikovano u toku trudnoće.
Treba imati na umu da ultrazvuk dojki ipak ima svoja ograničenja – ne detektuje početne promene u tkivu pre nego što se formira tumor i veliki je udeo subjektivnosti, što znači da u velikoj meri zavisi od stručnosti lekara.
Uopšteno, može se reći da je najveća preciznost ultrazvuka u dijagnostici promena kod mlađih pacijentkinja, odnosno kod pacijentkinja sa dominantno žlezdanom građom dojki kod kojih je pouzdanost mamografije smanjena, a sa druge strane se izbegava i zračenje u mlađem životnom dobu.
Ultrazvuk i tipovi dojki
Dojke se na osnovu ultrazvučne strukture mogu podeliti na tri tipa:
- Lipomatozni tip koji se karakteriše dominantnim prisustvom masnog tkiva.
- Fibroglandularni tip gde postoji dominacija žlezdanog tkiva. Ovakav tip dojki je posebno pogodan za ultrazvučni pregled jer se promene lakše izdvajaju u odnosu na okolno tkivo.
- Intermedijarni tip gde je slična zastupljenost masnog i žlezdanog tkiva.
